Việc nghiên cứu cách vẽ của những họa sĩ nổi tiếng từ lâu đã được các nhà bình tranh quan tâm. Giờ đây, khi công nghệ hiện đại cho phép người thưởng tranh quan sát được từng “gigapixel” trong một bức tranh, chúng ta hoàn toàn có thể quan sát các nét cọ mà họa sĩ đã thực hiện.

Từ đó, các nhà nghiên cứu có thể phân tích thói quen đưa cọ, cách pha chế màu và sự xử lý tinh tế về sắc độ của các vị danh họa. Bằng cách này, phong cách của một họa sĩ cùng những biến đổi trong phương pháp vẽ của họ sẽ hiện lên rất rõ nét và cụ thể.

Người xem tranh chuyên nghiệp cũng được chiêm ngưỡng từ những chi tiết nhỏ nhất mà mắt thường không nhìn thấy được.

Trong sự nghiệp của mình, danh họa Vincent Van Gogh nổi tiếng là người có nhiều biến đổi trong cách vẽ. Hơn 150 bức tranh của ông đã được đem ra xử lý hình ảnh, giúp những người yêu tranh Van Gogh có thể nhìn cận cảnh từng nét đưa cọ của ông.

Vincent Willem van Gogh (1853-1890) là một họa sĩ nổi tiếng người Hà Lan. Những tác phẩm của ông gây ấn tượng mạnh bởi vẻ đẹp dữ dội, cảm xúc họa sĩ luôn được phản ánh trong tranh và cách phối màu mang đầy sự ám ảnh. Phong cách của Van Gogh vì thế đã gây ảnh hưởng lớn tới nền mỹ thuật của thế kỷ 20.

Đương thời, sức khỏe tinh thần của Van Gogh không tốt. Sau nhiều năm chịu đựng sự bất an và những đợt bất ổn tâm lý trầm trọng, cuối cùng, ở tuổi 37, danh họa đã tự tử bằng một phát súng ngắn. Những tác phẩm của ông đương thời cũng chỉ được ít người biết tới và thậm chí rất ít người khi đó yêu thích tranh ông.

Van Gogh hoàn toàn không đụng đến cọ vẽ cho tới tận khi đã gần 30 tuổi, rất nhiều tác phẩm xuất sắc của ông được thực hiện trong hai năm cuối cuộc đời (1889-1890). Chỉ trong vòng hơn một thập kỷ, ông đã vẽ hơn 2.100 bức tranh, bao gồm 860 bức sơn dầu, hơn 1.300 bức màu nước, vẽ chì, phác họa…

Bức “Đêm đầy sao” (1889) và những hình ảnh cận cảnh:

“Đêm đầy sao” được vẽ với góc nhìn từ cửa sổ căn phòng của ông tại bệnh viện ở Saint Remy. Vào buổi đêm, các bệnh nhân đều phải tắt đèn đi ngủ nên Van Gogh vẽ bức tranh vào ban ngày dựa trên trí nhớ.

Những bức họa của Van Gogh luôn đặc tả đường đi của ánh sáng một cách tinh tế. Tuy suốt cuộc đời, ông luôn phải chiến đấu với bệnh tâm thần nhưng vẫn không ngừng cho ra những tuyệt tác hội họa.

Màu trong tranh ông có lúc trở nên tươi sáng với nhiều gam màu nóng như cam - vàng - đỏ, có lúc lại trầm buồn với nhiều sắc xanh. Có những giai đoạn tranh của Van Gogh chỉ toàn sắc xanh, đó chính là khi tâm trạng ông đang trong cơn bất ổn.

Bức “Cánh đồng lúa mì và người nông dân” - 1889:

Được biết trong cả cuộc đời, Van Gogh chỉ bán được duy nhất một bức tranh với giá rất rẻ nhưng hậu thế vẫn luôn coi ông là họa sĩ có tầm ảnh hưởng lớn trong lịch sử mỹ thuật.

Các nét cọ của Van Gogh luôn ngắn, nối tiếp, chất chồng lên nhau. Điều đó cho thấy trong quá trình thực hiện tác phẩm, ông tập trung cao độ, cảm xúc mạnh, năng lượng dồn vào cây cọ rất lớn, tốc độ đưa cọ nhanh.

Bức “Cánh đồng hoa anh túc” - 1890:

Màu xanh da trời và xanh lá cây là những tông màu lạnh, đặt bên cạnh màu đỏ của hoa tạo ra sự đối chọi hoàn hảo, cho thấy nội tâm biến động dữ dội của tác giả. Người đàn ông này đang phải cố gắng kìm nén bản thân và vật lộn với những nỗi sợ vô hình.

Bức “Đêm đầy sao trên dòng Rhone” - 1888:

Bức “Vườn ôliu” - 1889:

Vincent Van Gogh vẽ ít nhất 18 bức tranh về những cây ôliu trong thời kỳ được điều trị tại bệnh viện tâm thần ở Saint Remy. Cửa sổ phòng ông khi đó mở ra một vườn cây ôliu. 

Bức tranh về những cây ôliu của Van Gogh thể hiện triết lý về cuộc đời, về vòng quay, sự tuần hoàn và cảm thức về Chúa. Khi vẽ loạt tranh về cây ôliu cũng là khi ông đã bắt đầu lâm bệnh nặng, thường xuyên phải đối mặt với tình trạng rối loạn tâm thần nhưng đây vẫn là loạt tranh thành công trong sự nghiệp của ông.

Bức “Những hòn đá” - 1888:

Bức “Cánh đồng lúa mì với những cây bách” - 1889:

Van Gogh luôn phải vật lộn với chứng tâm thần, điều đó khiến ông thường ở những đỉnh cao cảm xúc không ngừng biến động. Dù bệnh tật khiến ông rơi vào những thời kỳ u tối, trầm cảm, và dẫn tới tự sát, nhưng nó cũng đem lại cho ông những giây phút thăng hoa của tột cùng cảm xúc, vẽ nên những tác phẩm độc đáo, dùng màu sắc để nói lên tâm trạng. 

Người ta trân trọng tranh ông không chỉ vì tài năng của người họa sĩ mà còn bởi sự trân trọng dành cho một con người đã trả giá bằng cả cuộc đời và sinh mạng để vẽ nên những tuyệt tác này.